لایه برداری پوست به فرآیندی گفته می‌شود که در آن سلول‌های مرده از سطح پوست برداشته می‌شوند. به طور کلی این کار به صورت فیزیکی یا شیمیایی انجام می‌شود. در روش‌های فیزیکی خانگی (مثل اسکراب‌ها)  با شیوه‌های خاصی سطح پوست را ماساژ می‌دهیم. تا سلول‌های مرده به شکل سایشی از روی پوست کنده شوند.

 در روش شیمیایی، به کمک لایه بردارهای شیمیایی اتصال سلول‌های مرده به پوست را شل می‌کنیم تا از سطح پوست جدا شوند. پوست ما به طور طبیعی هر ۳۰ روز یکبار سلول‌های مرده را از خود جدا می‌کند تا جا برای رشد و تقسیم سلول‌های جدید باز شود. گاهی سلول‌های مرده به طور کامل نمی‌ریزند. اگر سلول‌های مرده روی پوست جمع شوند، نتیجه‌اش خشکی، پوسته پوسته شدن و انسداد منافذ پوستی است.

 لایه برداری پوست به شما کمک می‌کند که این اتفاق‌ها نیفتد. اگر در مورد خاصیت‌های لایه برداری شک دارید یا نمی‌دانید چه شیوه‌های ایمن و موثری برای این کار وجود دارد، نگران نباشید. امروز می‌خواهیم بحث لایه برداری و روش‌های مناسب آن را برای شما توضیح دهیم.

لایه برداری چه خواصی برای پوست دارد؟

طبق گفته‌ی آکادمی درماتولوژی آمریکا، لایه برداری پوست به شکل موثری باعث درخشندگی و بهبود تاثیرات محصولات مراقبت از پوست می‌شود. چرا که با از بین رفتن سلول‌های مرده، کرم‌ها و سایر محصولات موضعی مراقبتی بهتر جذب پوست می‌شوند. لایه برداری منظم می‌تواند باعث پیشگیری از انسداد منافذ پوستی و کاهش آکنه‌ها و جوش‌ها شود. لایه برداری در بلند مدت می‌تواند تولیدات کلاژن پوست را افزایش دهد. کلاژن عامل اصلی زیبایی، درخشش و جوانی پوست شما است. افزایش این پروتئین باعث بهبود انعطاف‌پذیری پوست و کاهش خطوط ظریف پوستی و افتادگی پوست می‌شود.

لایه برداری فیزیکی پوست

لایه برداری فیزیکی، باسابقه‌ترین روش لایه‌برداری است. کیسه‌های آبی رنگ ضخیم و سفیداب که از ایام قدیم در حمام‌های ایرانی حضور داشته‌اند، در واقع ابزارهایی برای لایه برداری هستند. برای لایه برداری فیزیکی راه‌های بسیار زیادی وجود دارد. می‌توانید یک لیف یا اسکراب را به صورت دایره‌وار روی صورت خود بکشید تا لایه‌هایی از روی پوست شما برداشته شود. خوبی لایه برداری فیزیکی سادگی انجام آن است. یادتان باشد که هدف ما در لایه برداری این نیست که لپ‌هایمان گل بیندازد یا پوستمان قرمز شود. قرمزی یا سوزش پوست متعاقب لایه برداری خانگی می‌تواند ناشی از آسیب دیدن پوست باشد.پس لازم نیست پوست خود را بسابید! حرکات دایره‌وار ملایم روی صورت به اندازه‌ی کافی موثرند.

 برای انجام لایه برداری فیزیکی در خانه می‌توانید از اسکراب‌های آماده استفاده کنید. یا از شیوه‌های ساخت اسکراب خانگی که به فراوانی در اینترنت موجود هست کمک بگیرید. همچنین می‌توانید از لیف‌ها، پن‌ها یا پدهای لایه بردار استفاده کنید. اسکراب‌ها در داروخانه و فروشگاه‌های لوازم آرایشی فروخته می‌شوند . حالتی شبیه به کرم دارند. حواستان باشد که اسکراب‌های صورت و بدن با هم متفاوت‌اند . اسکراب‌های بدن معمولاً قوی‌ترند. برخی از اسکراب‌ها به طور اختصاصی برای انواع پوست طراحی شده‌اند که مثلاً اگر پوست حساسی دارید. بهتر است اسکراب مناسب پوست حساس تهیه کنید.

حال که با لایه برداری فیزیکی در خانه آشنا شدید، بیایید در مورد روش‌های کلینیکی صحبت کنیم. البته این روش‌ها در اسپاها و برخی آرایشگاه‌ها هم انجام می‌شوند؛ ولی به شما توصیه می‌کنیم که این موارد را تنها در کلینیک‌های تخصصی جوانسازی پوست انجام دهید. اولاً پیش از انجام لایه برداری‌های کلینیکی لازم است پوست شما توسط پزشک بررسی شود تا روش متناسب با نوع پوست‌تان انتخاب شود. دوماً پزشکان متخصص کلینیک، ابزارها و وسایل لایه برداری را به طور مداوم پایش و بررسی می‌کنند و در صورتی که دچار فرسودگی شده باشد، آن‌ها تعویض یا تعمیر می‌کنند.

روش‌های لایه برداری فیزیکی در کلینیک شامل موارد زیر است که همگی در کلینیک خانه سفید به دست مجرب‌ترین متخصصین و به‌روزترین ابزارها انجام می‌شوند:

میکرودرم ابریژن:

روشی برای لایه برداری پوست است .که به کمک کریستال‌هایی بسیار ریز یا دستگاه نوک الماسی انجام می‌شود. میکرودرم ابریژن می‌تواند در رفع خطوط ظریف، سفت کردن، یکدست کردن بافت و رنگ پوست و از بین بردن برخی از لکه‌های پوستی موثر باشد. 

هیدرودرم ابریژن:

روشی مشابه با میکرودرم ابریژن بوده که بسیار فراتر از یک لایه برداری ساده است. این روش بدون نیاز به کریستال لایه برداری را انجام می‌دهد، با ماساژ پوست باعث جوانسازی شده . با استفاده از سرمی آنتی اکسیدانی به شکل موثری پوست را آبرسانی می‌کند. 

لایه برداری شیمیایی پوست

در لایه برداری شیمیایی معمولاً از اسیدهای ضعیف، رتینول‌ و آنزیم‌هایی برای لایه برداری پوست استفاده می‌شود. این روش‌ها نیز مثل لایه برداری فیزیکی به دو شکل خانگی و کلینیکی قابل اجرا هستند.

انواع لایه بردارهای شیمیایی

آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA)

این اسیدها شامل گروهی از اسیدهای محلول در آب هستند که معمولاً از میوه‌های قندی استخراج می‌شوند. معروف‌ترین AHAها عبارت‌اند از:

• گلیکولیک اسید که از نیشکر استخراج می‌شود
• لاکتیک اسید که در شیر و برخی سبزیجات وجود دارد
• سیتریک اسید که در مرکبات یافت می‌شود
• تارتاریک اسید که در انگورها وجود دارد
• مالیک اسید که از سیب استخراج می‌شود

این اسیدها کمک می‌کنند که لایه‌ای از روی پوست صورت برداشته شود. تا سلول‌های جدید و یکدست‌تر از نظر رنگ جای سلول‌های قدیمی را بگیرند. نسبت به سایر اسیدهای استفاده شده برای لایه برداری پوست ، AHAها عملکرد سطحی‌تری دارند.

بسته به نوع اسید استفاده شده، AHAها می‌توانند در رفع مشکلات زیر کمک کنند:

• لکه‌های تیره‌ی پوستی مانند لکه‌های ناشی از افزایش سن، ملاسما و اسکارها 
• منافذ پوستی بزرگ 
• خطوط ظریف و چروک‌های سطحی (تاثیر کم) 
• ناهماهنگی در رنگ پوست

بتا هیدروکسی اسیدها (BHA)

این اسیدها محلول در چربی هستند می‌توانند تا عمق فولیکول‌های مو نفوذ کنند. چربی اضافی و سلول‌های مرده را از درون منافذ پوستی خارج سازند. بتا هیدروکسی اسیدها بیشتر برای درمان آکنه و آسیب‌های پرتوهای مضر آفتاب استفاده می‌شوند. معروف‌ترین BHA، سالیسیلیک اسید است که عمدتاً در درمان آکنه استفاده می‌شود ولی برای بهبود قرمزی و التهاب کلی پوست هم مفید است.

رتینوئیک اسید

رتینوئیک اسید نوعی رتینوئید است و از مشتقات ویتامین A محسوب می‌شود. این لایه بردارها معمولاً در کلینیک‌ها استفاده می‌شوند و کمتر در تولید محصولات لایه بردار خانگی کاربرد دارند. رتینوئیک اسید نسبت به BHA لایه برداری عمقی‌تری انجام می‌دهد و برای رفع جای زخم یا اسکار، لکه‌ها و خطوط پوستی موثر است.

تفاوت لایه برداری خانگی و کلینیکی

تفاوت اصلی این دو روش لایه برداری در میزان اثرگذاری آن‌ها است. به طور مثال میکرودرم ابریژن را می‌توانید با کیت‌های خانگی هم انجام دهید.ولی نتایج میکرودرم ابریژن کلینیکی بسیار قوی‌تر است. هیدرودرم ابریژن روش شگفت‌انگیزی است که تنها در کلینیک و به دست متخصصین قابل انجام است؛ به این دلیل که سرم آنتی اکسیدانی و آبرسان بسیار ویژه‌ای در آن استفاده می‌شود. در مورد لایه بردارهای شیمیایی، محصولات خانگی معمولاً اسیدیته کمتری دارند. برای همین اثرات لایه برداری کمتری هم دارند. به علاوه در کلینیک مشکلات پوستی به دقت بررسی می‌شوند تا مناسب‌ترین اسید برای رفع این مشکلات شناسایی شود. سپس همزمان با استفاده از اسیدها، داروهای خاص دیگری به پوست شما می‌زنیم که لایه برداری را موثرتر و عوارضش را کمتر کنند. واقعیت این است که اگر از پس هزینه‌های لایه برداری کلینیکی بر می‌آیید، قطعاً این روش‌ها موثرتر است. هرچند لایه برداری موثر در خانه هم هزینه‌های کمی ندارد ولی ارزان‌تر از لایه برداری کلینیکی تمام می‌شود.

لایه برداری عمیق

این فرآورده‌ها قوی‌ترین لایه بردارهای پوست را شامل می‌شوند. كاربرد: درمان چین‌های خشن پوستی، آثار عمیق ناشی از افزایش سن و آفتاب، اسكار پوستی و ضایعات رشد یافته پیش سرطانی. تركیبات اصلی: در این محلول‌ها از تركیبات فنل استفاده می‌شود و عوارضی مانند بیهوشی و نیاز به بستری شدن را نیز به همراه دارد.

لایه برداری متوسط

نسبت به لایه‌بردارهای سطحی با عمق بیشتری درون پوست نفوذ می‌كنند و بهتر است فقط در پوست سایر قسمت‌های بدن به‌جز صورت به كار رود. كاربرد: درمان ضایعاتی مانند اسكار آكنه، خطوط پوستی، تغییرات رنگ پوست و تغییرات پوست بر اثر آفتاب. تركیبات اصلی: از تری كلرو استواستیك (TCA) با غلظت‌های متوسط، استفاده می‌شوند.

لایه برداری سطحی

آسیب در اپیدرم یا لایه سطحی پوست ایجاد می‌شود. كاربرد: برای رفع كدورت و تیرگی پوست، چروك‌های خفیف زودرس و درمان جوشگاه‌های قدیمی. تركیبات اصلی: معمولا از دسته هیدروكسی اسیدها(آلفا هیدروكسی اسید و بتا هیدروكسی اسید) با غلظت‌های 20 تا 70 درصد. در این روش‌ها از محلولی با یك پایه اسیدی برای جداسازی لایه خارجی و آسیب دیده پوست استفاده می‌شود. به این‌ ترتیب، در حقیقت یك سوختگی شیمیایی خفیف و كنترل شده در پوست به‌وجود می‌آید و سلول‌های مرده پس از جدا شدن، جای خود را به سلول‌های سالم و جوان می‌دهند. این محلول‌ها همچنین تحریك لایه‌های زیرین را برای تولید كلاژن و الاستین پوست تحریك می‌كنند. همین 2 عامل در طراوت و جوانی پوست نقش اساسی ایفا می‌كنند.